به طور کلی دو نوع فن اساسی وجود دارد: فن آکسیال و فن سانتریفیوژ.
طراحی و عملکرد این دو نوع فن در صنعت بسیار متفاوت است. تفاوت این دو باعث می شود هر کدام کاربرد مخصوص به خود را داشته باشند اما بعضا مشتری ها در انتخاب این نوع فن ها نمی توانند هواکش یا فن مناسب برای کاربری مورد نیاز خود را انتخاب کنند. در انواع طرح ها در ساختار فن های امروزی، دو نوع فن آکسیال و فن سانتریفیوژ جایگاه ویژهای دارند. دو فن با کاربردهای فراوان و در عین حال ساختاری ساده و قیمتی متفاوت. اگرچه فن آکسیال و فن سانتریفیوژ دارای شباهت هایی هستند؛ اما به دلیل تفاوت های آنها این دو فن از یکدیگر متمایز شده و برای هر کدام کاربردی متفاوت دارند.
در ادامه هر دو نوع فن و کاربرد هریک را شرح داده و در نهایت تفاوت فن سانتریفیوژ و اکسیال را بیان میکنیم.
فن سانتریفیوژ ابتدا توسط ستوان الکساندر سابولکوف از مهندسان نظامی ارتش امپراتوری روسیه ابداع شد. فن سانتریفیوژ میتواند هوا و سایر گازها را جابجا کند. سرعت جریان هوا توسط چرخش پروانهها که از مجموعهای از پرهها تشکیل شده است، افزایش مییابد.
این نوع فن ها اغلب با عنوان دمنده یاد می شوند و تفاوت بسیار زیادی با فن آکسیال دارد. فشار ورودی جریان هوا توسط چرخ های فن، مجموعه ای از تیغه های نصب شده روی یک حلقه ی دایره ای، افزایش می باید. فن های سانتریفیوژ هوا را به صورت شعاعی حرکت می دهند. جهت جریان هوای خارجی متغیر است، معمولا تا 90 درجه با هوای وارد شده اختلاف دارد.
دو مورد از فشار ویژگیهای فن سانتریفیوژ بالا و سرعت جریان کم است، درحالیکه جریان بر محور دمنده عمود است. فنهایی که با پروانههای پدالی شکل طراحی میشوند، زمانی که ذرات مواد از میان آن عبور میکنند و در نتیجه مانع انسداد میشود بهترین کاربرد را دارند. در فنهایی که پرههایشان بهطرف عقب متمایل شده است، حجم هوای تولیدشده از فنهای آکسیال کمتر است، درحالیکه مقدار فشار تولید شده بسیار زیاد است. در این نوع فنهای صنعتی واحدهای چندحالتهای وجود دارند که حتی فشار بسیار بالاتری هم تولید میکنند. برای داشتن بهترین میزان جریان هوا و فشار، فنهایی را توصیه میکنیم که در آنها پرهها به طرف جلو مایل هستند، هرچند به توان موتور بیشتری نیاز دارند. فن های سانتریفیوژ برای فرآیندهای سرمایشی و گرمایشی، هوای دیگ بخار (boiler combustion air)، سرمایش الکترونیکی و واحدهای دستگاه هواساز به کار میروند.
فنهای آکسیال نیز مانند فن سانتریفیوژ شکل پرههای مختلفی دارند. فن آکسیال یک نوع فن با هدف مکیدن هوای داخل فضاهای بسته می باشد. فن آکسیال را همراه با طرحهای گوناگون در پره ها می سازند. طرحهایی همچون پره های پدالی شکل، دالی شکل و زاویه متغیر.
اگرچه اصول کارکرد فن آکسیال در مکیدن هوا می باشد؛ اما می توان از آن در تکمیل فرآیند تهویه ی هواساز ها استفاده کرد. در مواردی که باید هوا در یک سیکل بچرخد نیز کارایی دارد. از فن آکسیال در سرمایش کندانسورها و فنهای سردخانهای نیز استفاده میشود. در فن آکسیال پره ها حول محور می چرخند. در این حالت، هوا در جهتی به موازات محور به سمت داخل فن کشیده شده و سپس همراه با فشار بالا از سمت دیگر فن خارج خواهد شد.
برای مثال، این روند ممکن است شامل جابجایی هوا از یک فضای بزرگ منفرد به فضای دیگر باشد. علاوه بر این، فن آکسیال برای سرمایش کندانسور در فنهای سردخانه و رومیزی نیز به کار میرود. فن آکسیال که به دلیل جهت جریان هوای ایجادشده به این نام گذاشتهشده است، پرههایی دارد که حول محور آن میچرخد. هوا در جهتی موازی با محور به داخل کشیده میشود که سپس آن را با فشار در همان جهت به بیرون میراند. این فنها با توجه به طراحیشان میتوانند حجم زیادی از جریان هوا را در فشار پایین تولید کنند. جالب اینجاست که اولین نوع فن که در قرن ۱۹ با نیروی برق کار میکرد فن آکسیال بود.
فن سانتریفیوژ در تولید فشار بالای باد بسیار موفق است و در خروجی خود می تواند حجم بسیار بالایی از هوا را منتشر کند. از این رو به جهت کاربردهای با فشار بالا مناسب است. این فشار بالای باد را همراه با یک سرعت به نسبت پایین تولید میکند. به همین جهت از فن سانتریفیوژ در مصارفی مانند خنک سازی محیط ها استفاده نمی شود. از جمله مصارف عمده در فن سانتریفیوژ می توان به استفاده در تهویه ی مطبوع سیستم ها با هدف خشک سازی اشاره کرد. از آنجا که تمامی قسمت های متحرک در داخل محفظه قرار دارند، به خوبی می توان از فن سانتریفیوژ با هدف فیلتراسیون بهره برد. این کاربرد انواع فن سانتریفیوژ را کاملا مناسب به جهت انواع هواساز های هایژنیک خواهد کرد؛ اما فن آکسیال توان تولید حجم بالایی از باد در کنار فشار پایین را دارد. از این رو در کارکردهای عمومی بسیار مفید خواهند بود. عمده کارکرد فن آکسیال در خنک سازی محیط های بزرگ و یا تکمیل پروسه ی دستگاه های هواساز می باشد.
اطلاعات فنی و تخصصی و قیمت فن سانتریفیوژ و فن آکسیال را در سایت بامین تهویه مشاهده نمایید.
فن سانتریفیوژ وسیله ای مکانیکی برای انتقال هوا یا گازهای دیگر در یک جهت در زاویه نسبت به سیال ورودی است. فن های گریز از مرکز معمولاً دارای یک محفظه کانال دار برای هدایت هوای خروجی در یک جهت خاص یا از طریق یک مخزن گرما هستند. چنین پنکه ای را دمنده ، فن دمنده ، یا پنکه می نامند. این فن ها با پروانه های چرخان سرعت و حجم جریان هوا را افزایش می دهند.
فن های سانتریفیوژ از انرژی جنبشی پروانه ها برای افزایش حجم جریان هوا استفاده می کنند که به نوبه خود در برابر مقاومت ناشی از مجاری ، میراگرها و سایر اجزا حرکت می کند. فن های سانتریفیوژ هوا را به طور شعاعی جابجا می کنند و جهت (به طور معمول در 90 درجه) جریان هوا را تغییر می دهند. آنها محکم ، ساکت ، قابل اعتماد و قادر به فعالیت در طیف وسیعی از شرایط هستند.
فن های سانتریفیوژ دستگاه هایی با جابجایی ثابت یا حجم ثابت هستند ، بدین معنی که با سرعت ثابت فن ، یک فن سانتریفیوژ نسبتاً ثابت هوا را به جای جرم ثابت حرکت می دهد. این بدان معنی است که سرعت هوا در سیستم ثابت است حتی اگر سرعت جریان جرم از طریق فن ثابت نباشد.
فن های سانتریفیوژ دستگاه هایی با جابجایی مثبت نیستند و فن های گریز از مرکز در مقایسه با دمنده های با جابجایی مثبت دارای مزایا و معایب خاصی هستند: فن های گریز از مرکز از کارایی بیشتری برخوردار هستند ، در حالی که بلورهای با جابجایی مثبت ممکن است هزینه سرمایه کمتری داشته باشند.
فن سانتریفیوژ دارای شکل درام است که از تعدادی پره فن در اطراف یک توپی سوار شده است. همانطور که در شکل متحرک نشان داده شده است ، توپی یک شاخه محرک را نصب می کند که در یاتاقان ها در محفظه فن قرار دارد. این گاز از کنار چرخ فن وارد می شود ، 90 درجه می چرخد و در اثر عبور از روی پره های فن و خارج شدن از محفظه فن ، به دلیل نیروی گریز از مرکز شتاب می گیرد.
فن های سانتریفیوژ یکی از پرکاربردترین فن ها در صنعت می باشند. فن های سانتریفیوژ تا به حال یکی از رایج ترین انواع فن های استفاده شده در صنعت HVAC (سیستم های حرارت برودت و تهویه مطبوع) می باشد. این فن ها از فن های محوری یا axial ارزان قیمت تر هستند و ساختار ساده تری دارند. این فن ها در حمل گاز و مواد و سیستم تهویه ساختمان ها استفاده می شوند. این فن ها برای پروسه های صنعتی سیستم های کنترل آلودگی هوا بسیار مناسب می باشند.
سایر اجزای مورد استفاده ممکن است شامل یاتاقان ، کوپلینگ ، دستگاه قفل پروانه ، محفظه تخلیه فن ، صفحات آب بندی شافت و غیره باشد.
درایو فن سرعت چرخ فن (پروانه) و میزان تغییر این سرعت را تعیین می کند. دو نوع پایه درایو فن وجود دارد.
مستقیم
چرخ فن را می توان مستقیماً به شافت موتور الکتریکی متصل کرد. این بدان معنی است که سرعت چرخ فن با سرعت چرخش موتور یکسان است. با استفاده از این نوع مکانیزم درایو فن ، سرعت فن قابل تغییر نیست مگر اینکه سرعت موتور قابل تنظیم باشد. تهویه مطبوع به طور خودکار سرعت بیشتری را فراهم می کند زیرا هوای سردتر متراکم است.
برخی از تولیدکنندگان لوازم الکترونیکی فن های سانتریفیوژ را با موتورهای روتور خارجی ساخته اند (استاتور در داخل روتور است) ، و روتور مستقیماً روی چرخ فن (پروانه) سوار می شود.
کمربند
مجموعه ای از میخ ها بر روی شافت موتور و شافت چرخ فن نصب شده و یک تسمه انرژی مکانیکی را از موتور به فن منتقل می کند.
سرعت چرخ فن به نسبت قطر شیار موتور به قطر میخ چرخ فن بستگی دارد و می توان از این معادله بدست آورد:
سرعت چرخ فن در فن های تسمه محور ثابت است مگر اینکه تسمه (ها) بلغزد. لغزش تسمه می تواند سرعت چرخ فن را در چند دقیقه (RPM) کاهش دهد.
بلبرینگ
بلبرینگ ها قسمت مهمی از یک فن هستند. از بلبرینگ های روغنی آستین دار در فن ها بسیار استفاده می شود. برخی از یاتاقان های حلقه آستین ممکن است آب خنک شوند. هنگام جابجایی فن با گازهای گرم اغلب از یاتاقان های آستین خنک کننده آب استفاده می شود. گرما از طریق شافت و داخل روغن هدایت می شود که برای جلوگیری از گرم شدن بیش از حد یاتاقان باید آن را خنک کرد. فن های با سرعت پایین دارای بلبرینگ در نقاط صعب العبور هستند ، بنابراین از یاتاقان های بسته بندی شده با چربی استفاده می کنند.
در بسیاری از دمنده های توربو یا از یاتاقان هوا استفاده می شود و یا از یک بلبرینگ مغناطیسی.
دمپرهای فن و پره ها
از میراگرهای فن برای کنترل جریان گاز به داخل و خارج از فن سانتریفیوژ استفاده می شود. ممکن است در قسمت ورودی یا در قسمت خروجی فن یا هر دو نصب شوند. دامپرها در سمت خروجی مقاومت در برابر جریان را ایجاد می کنند که برای کنترل جریان گاز استفاده می شود. دامپرهای سمت ورودی (پره های ورودی) برای کنترل جریان گاز با تغییر مقدار گاز یا هوای ورودی به ورودی فن طراحی شده اند.
دامپره در ورودی (پره های ورودی) به دلیل توانایی تأثیر در الگوی جریان هوا به داخل فن ، باعث کاهش مصرف انرژی فن می شوند.
تیغه های فن
چرخ فن شامل یک توپی است که تعدادی تیغه فن به آن متصل شده است. پره های فن در توپی را می توان به سه روش مختلف قرار داد: انحنای جلو ، منحنی عقب یا شعاعی.
خمیده به جلو
تیغه های خمیده به جلو ، در جهت چرخ فن منحنی می شوند.
اطلاعات فنی و تخصصی و قیمت فن سانتریفیوژ در انواع مدل ها و برندها را در سایت بامین تهویه مشاهده نمایید.
https://www.bamintahvie.com/category/air-condition/فن-و-اگزاست-فن
اولین اشاره به فن های گریز از مرکز در سال 1556 توسط گئورگ پاور در کتاب خود De Re Metallica بود ، جایی که او نشان می دهد از چنین فن هایی برای تهویه مین ها استفاده می شود. پس از آن ، فن های گریز از مرکز به تدریج از کار افتادند. تنها در دهه های اولیه قرن نوزدهم بود که علاقه به فن های گریز از مرکز دوباره زنده شد. در سال 15 مارکی دو شبان از طرفداران استفاده از فن گریز از مرکز حمایت کرد و در همان سال حق ثبت اختراع انگلیس را گرفت. در سال 27 ، ادوین استیونز از بوردنتاون ، نیوجرسی ، یک فن برای دمیدن هوا به دیگهای بخار کشتی بخار آمریکای شمالی نصب کرد. به همین ترتیب ، در سال 32 ، مهندس سوئدی-آمریکایی جان اریکسون از یک فن گریز از مرکز به عنوان دمنده در کشتی بخار Corsair استفاده کرد. یک فن سانتریفیوژ توسط مهندس نظامی روسی الکساندر سبلوکوف در سال 32 اختراع شد و هم در صنایع سبک روسیه (مانند تولید قند) و هم در خارج از کشور مورد استفاده قرار گرفت.
یکی از مهمترین تحولات صنعت معدن ، فن گویبال بود که در سال 62 توسط مهندس فرانسوی تئوفیل گیبال در بلژیک ثبت اختراع شد. فن Guibal دارای یک حالت مارپیچ پیرامون پره های فن و همچنین یک کرکره انعطاف پذیر برای کنترل سرعت فرار بود ، که این امر آن را بسیار برتر از طراحی های قبلی با فن باز می کند و منجر به استخراج در اعماق زیاد می شود. از چنین فن هایی به طور گسترده برای تهویه مین در سراسر انگلیس استفاده می شد.
مرجع تخصصی انواع فن های سانتریفیوژ در لینک مقابل
https://www.bamintahvie.com/category/air-condition/فن-و-اگزاست-فن
درباره این سایت